اشاراتی به بنیانگزاری حوزه علمیه شیعه دوازده امامی یزد (3)

 

اشاراتی به بنیانگزاری حوزه علمیه شیعه دوازده امامی یزد (3)

در مبارزه مذهبی 1232 ه . ق در یزد « به دستور فتحعلی شاه مسببین فاجعه به تهران اعزام شدند . شاه درمورد صدرالممالک فقط به عتاب و تندی و سرزنش اکتفا کرد . و ملٌا حسین یزدی را به زندان انداخت و دستور داد او را به چوب بستند و مقرر داشت که خونبهای مقتول را از کلیه مسببین حادپه وصول کنند . » .

صدرالممالکی ها از زمان نادرشاه افشار و آنگاه شاهان قاجار از نزدیکان به سلاطین شمرده می شده اند و البته ، به اقتضای سیاسی بودن ، فرصت طلبی هائی اینچنین نیز داشته اند .

بنابر این رهبر مذهبی های مقاوم در برابر سلطه ی شاه خلیل الله  ملٌا حسین یزدی بوده است که بنا به اقوالی ضعیف از خواهرزادگان آخوند ملٌا اسماعیل بوده است ؟! ؛ و گرچه آخوند شخصا" کاملا" صلح طلب بوده است و درزمان مبارزه شاید سه سال از فقدان وی می گذشته است امٌا نزد خویشان یا در هرحال پیروان مکتبش مسئله دفاع از کیان مذهب شیعه دوازده امامی مطرح بوده است . در هرحال ملٌا حسین پس از رهائی هم در مقابل این رفتار فتحعلی شاه به یزد باز نمی گردد ؛ به عتبات عالیات مهاجرت می کند و اطلاعات دقیقی از سرنوشت وی در دست نیست .

جانبداری فتحعلیشاه از بیگانگان در مقابل یزد هم از آنجا آشکار می شود که « پس از کشته شدن شاه خلیل الله فتحعلی شاه پسر ارشد او را که آقا خان نام داشت مورد عطوفت قرار داد و دختر بیست و سوٌم خود سرو جهان را به ازدواج او در آورد . » ( شمیم . ایران در دوره سلطنت قاجار . ص 137 ) .

در اینجا با توجٌه به اینکه احتمالا" واقعه چند سال پس از رحلت ملٌا روی داده است این قول بین مردم یزد وجودداشته است که فتحعلیشاه به منظور ایجاد تعادل در این امر دختری دیگر از خود را که با سرو جهان بانو از یک مادر بوده اند به همسری آخوند می فرستد تا ضمنا" این خویشاوندی سبب آشتی بین دو گروه شود ؟! . و احتمالا " از همینجا است که برخی آخوند را صرفنظر از داشتن همسری قبلی ( احتمالا" دختر حاج عزیز چیت ساز ) با جناق آقا خان معرفی کرده اند (2) .

به فرض چنین امری باز هم آخوند ملٌا اسماعیل عقدائی یزدی و پیروان وی ، ازجمله شریفها ، میرزا سلیمان طباطبائی نائینی یزدی ، شیخ ابوطالب اردکانی ، ملٌا محمد مهدی کرمانشاهی ، لاری ، و... از بزرگان یزد که احتمالا" خونبهای والای شاه خلیل الله را آنان پرداخته اند ، نگهبان مذهب شیعه دوازده امامی ( مکتب اصولی ) در مقابل آقا خان محلاتی و اسماعیلیه ، حاج سید کاظم رشتی و پیروانش چون شیخیه و بابیه و... بوده اند ...

(1)   مطالب این بخش عموما" از کتاب ناسخ التواریخ آمده است که در نوشته های خود جهاتی برخلاف عموم ، به عنوان عوام ، و در تکبیر سلاطین و صاحبمنصبان و مشاهیر دارد ...

(2)   سید ابوالقاسم آیت اللهی ، نسب نامه دودمان آیت اللهی یزدی . ص 8