یزد در عصر حاج عبد الملک عقدائی (3) توجٌه آغا محمد خان قاجار به مذهب و روحانیان مکتب اصولی
یزد در عصر حاج عبد الملک عقدائی (3)
توجٌه آغا محمد خان قاجار به مذهب و روحانیان مکتب اصولی
در تاریخ ایران ، نوشته سرجان ملکم درباره آغا محمد خان قاجار آمده است :
« با اهل شریعت به احترام و رآفت زیستی . مفسدان بر کسی ابقا نکردی ...
و
« درجمیع اوقات معلوم بود که اعتنائی به تجمل و احتشام سلطنت ندارد . به جز در اعیاد و اوقات مرسومه همیشه لباس ساده و بی تکلف می پوشید و در اسفار و ایٌام شکار غالبا" بر زمین نشسته با امرای لشکر هرچه دستیاب می شد صرف می کرد . مسموع افتاد که روزی به همین نهج نان و دوغ می خورد . یکی از وزرای معتبر نزدیک وی نشسته بود و خواست مشارکت کند . آغا محمد خان مانع شده گفت این غذای سپاهیان است ؛ مثل تو میرزا باید پلو و حلویات بخورد ...» *
روایاتی چند در باره حرمت آغا محمد خان قاجار به مذهب شیعه دوازده امامی و روحانیت آن وجود دارد که منشاء نضج این مذهب و رهبران آن در زمان قاجاریان را نشان می دهد ؛ از جمله ارسال یک جلد قرآن کریم به خط میرزای تبریزی برای آیت الله محمد باقر وحید بهبهانی ، بنیانگزار « مکتب اصولی » ...
مجموعا" ، همعصر با زندگی حاج عبدالملک عقدائی ، اگر مکتب اصولی شیعه دوازده امامی در 1170 – 1180 هجری قمری در ایران و بخصوص حوزه علمیه کربلا خیز برداشته است ، در حوالی 1190 – 1210 هجری قمری تحت حمایت آغا محمد خان قاجار و برخی دیگر از حکٌام در ایران گسترش یا فته است ؛ و طی همین دوره ی حدود 1190 – 1210 قمری / 1155 – 1185 خورشیدی / و 1780 – 1810 میلادی است که رویاروئی روحانیان و بزرگان مکتب اصولی با روحانیان و بزرگان مکتب اخباری نهایتا" به پیروزی مکتب اصولی و ظهور امثال آخوند ملٌا اسماعیل عقدائی در ایران ختم شده است ؛ اگر چه بعدا" همین بزرگان مجبور به مبارزه ی عقیدتی با روحانیان شیخیه و بابیه و امثال آنها شده اند .
· شمیم ، علی اصغر . ایران در دوره سلطنت قاجار . تهران . انتشارات بهزاد . 1387 . صص 45 و 46 .
